Κυριακή 31 Μαΐου 2009

Η "φούσκα" των πολιτικών τηλεμαχιών(debate)

Ανούσια και εκτός θέματος η τηλεμαχία των πολιτικών αρχηγών της χώρας της περασμένης Πέμπτης.

Για άλλη μία φορά οι τηλεθεατές και ψηφοφόροι έγιναν μάρτυρες του ανόητου και πρωτόγονου τρόπου που έχουν επιλέξει οι πολιτικοί, για να εκφράζουν τις απόψεις τους και να εκφέρουν επιχειρήματα, ώστε να μας οδηγήσουν στις κάλπες. Ο βασικός σκοπός δηλαδή είναι να βρουν με το λόγο τους έναν τρόπο, να πείσουν τους πολίτες να τους ψηφίσουν. Το αν τελικά αυτό επιτυγχάνεται σε κάθε debate είναι άλλη υπόθεση.

Η κυρία Χούκλη, δημοσιογράφος και συντονίστρια της τηλεμαχίας, με την έναρξη της εκπομπής, εξέφρασε την άποψη ότι οι δημοσιογράφοι ενίστανται ως προς τον τρόπο διεξαγωγής του debate, κάτι που γνωρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια από προηγούμενες προεκλογικές τηλεοπτικές "εκστρατείες", αλλά δε βλέπουμε να φέρει αποτελέσματα και αλλαγές.

Οι κανόνες της τηλεμαχίας είναι ρητοί και κατηγορηματικοί. Αν ήταν και δημοκρατικοί, θα ήταν καλύτερα τα πράγματα και θα έβγαινε αποτέλεσμα από αυτή τη διαδικασία. Κάτι που δεν έγινε και στην προκειμένη. Ο κάθε δημοσιογράφος κάνει την ερώτησή του για κάθε θεματική ενότητα(έξι στη συγκεκριμένη περίπτωση) στον πολιτικό που του έχει επιλεγεί. Οι ερωτήσεις φυσικά όσο και αν φαίνεται λογικό να ναι των δημοσιογράφων, τελικά αυτό δεν ισχύει, καθώς τα θέματα έχουν επιλεγεί από τους ίδιους τους πολιτικούς αρχηγούς. Τα θέματα και τα ερωτήματα δηλαδή, δεν υπήρχε περίπτωση να συμπεριληφθούν στην τηλεμαχία, εάν δεν είχαν την έγκριση των πολιτικών "ηγετών". Να το πρώτο μείον του θεσμού των debate και δυστυχώς όχι το μοναδικό.

Οι δημοσιογράφοι που συμμετέχουν και "ανακρίνουν" τους πολιτικούς με τη θέληση και τους όρους των δεύτερων(αναρωτιέμαι τότε για ποιο λόγο χρειάζονται τους δημοσιογράφους εκεί), εργάζονται σε τηλεοπτικούς σταθμούς μόνο και φυσικά εγκρίνονται από τα υποψήφια κόμματα. Θα μου πείτε, αυτό σε ενόχλησε μόνο; Δίκιο θα έχετε, εδώ σε παλαιότερα debate το κάθε κόμμα είχε και τον "άνθρωπό" του στο κοντρόλ, ώστε να έχει το νου του για τα πλάνα του σκηνοθέτη στους πολιτικούς! Μην τυχόν και δείξει γενικό ο σκηνοθέτης, την στιγμή που μιλάει ο Παπανδρεύου ή μην τυχόν και στο σκηνικό κυριαρχεί συγκεκριμένο χρώμα που παραπέμπει σε κάποιο κόμμα...!!! Αυτά είναι κυρίως φαινόμενα των τελευταίων ετών, από τις εκλογές του 2004 συγκεκριμένα, όταν και διεξήχθη το πρώτο debate με τη συμμετοχή όλων των υποψήφιων κομμάτων.

Το κάθε ερώτημα θα πρέπει να διαρκεί μισό λεπτό και η απάντηση του πολιτικού ενάμιση λεπτό. Ακολουθεί διευκρινιστική ερώτηση και επόμενη απάντηση του πολιτικού με ίδια διάρκεια. Για διάλογο, το βασικό στοιχείο της δημοκρατίας, ούτε λόγος. Φυσικά, προσωπικά δε θα επιθυμούσα σε καμία περίπτωση να αλλάξει ο τρόπος διεξαγωγής των debate, έτσι ώστε να να βλέπουμε στην τηλεόραση πολιτικούς να "σφάζονται" και το δημοσιογράφο να προσπαθεί να τους ηρεμήσει, φαινόμενο κλασικό των κεντρικών δελτίων ειδήσεων πια.

Για ουσιαστικές απαντήσεις των πολιτικών και πάλι ούτε λόγος. Δε θα μπω σε λεπτομέρειες για το τι ειπώθηκε σε αυτό το debate, αλλά όταν ο δημοσιογράφος ρωτάει "Τι θα κάνετε κύριε τάδε για το συγκεκριμένο ζήτημα;" και η απάντηση έχει να κάνει με το τι διαφορές έχει η νοοτροπία του συγκεκριμένου πολιτικού σε σύγκριση με του άλλου από αντίπαλο κόμμα, καταλαβαίνουμε πως άκρη δεν πρόκειται να βγει ποτέ.

Και στο κάτω κάτω γιατί να παίρνουν μέρος στην τηλεμαχία οι πολιτικοί αρχηγοί των κομμάτων και όχι οι ίδιοι οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές στην προκειμένη;

Ας ελπίσουμε μετά τη διεξαγωγή των ευρωεκλογών την επόμενη Κυριακή, να εξεταστεί ο θεσμός των debate εκ νέου και να γίνουν αλλαγές, μπας και σε επόμενη τηλεμαχία μάθουν και κάτι οι πολίτες για τον προγραμματισμό των κομμάτων και βοηθηθούν, ώστε να πάρουν την απόφασή τους και να μην ψηφίσουν...αποχή!

Κυριακή 24 Μαΐου 2009

Σπύρος Ορνεράκης: Ένας σκιτσογράφος που γελοιογραφεί



Ο Σπύρος Ορνεράκης είναι ένας από τους σημαντικότερους έλληνες σκιτσογράφους της χώρας. Αν και σπούδασε διακόσμηση και σκηνογραφία, κατέληξε να δημιουργεί σκίτσα για διάφορα περιοδικά και εφημερίδες με τελευταία "Τα Νέα". Είναι εκείνος που κάλυψε με τα σκίτσα του τη "Μεγάλη Δίκη" με το σκάνδαλο Κοσκωτά το 1991, για τις ανάγκες της εφημερίδας "Τα Νέα". Τα σχέδιά του από τη συγκεκριμένη δίκη αποτελούν μοναδικά ντοκουμέντα σε συνδυασμό με τα κείμενα των δημοσιογράφων που τα συνόδευσαν.

Το βασικό στοιχείο της τέχνης του πρέπει να ναι η επικέντρωση σε ένα συγκεκριμένο σημείο, στο οποίο θέλει να δοθεί προσοχή από το αναγνωστικό κοινό και ο αφαιρετικός τρόπος, με τον οποίο σχεδιάζει τα υπόλοιπα στοιχεία του κάθε σκίτσου.

Αν τον ρωτήσει κάποιος εάν είναι σκιτσογράφος ή γελοιογράφος, θα απαντήσει το πρώτο. Για πολλούς εκτός χώρου, αυτά τα δύο δεν έχουν διαφορά. Δεν είναι έτσι όμως. Ο σκιτσογράφος, μπορεί και δίχως να προσθέσει λόγο στο σχέδιό του, να περάσει το μήνυμα που θέλει στο κοινό. Είναι δυνατό ένα σκέτο σκίτσο, δίχως σχολιασμό, να δημιουργήσει διαφόρων ειδών συναισθήματα στον αναγνώστη. Οι γελοιογραφίες, αντίθετα, αποτελούνται από εικόνες και κείμενο, οι οποίες με το ιδιαίτερο χιούμορ του δημιουργού, σατιρίζουν την επικαιρότητα, όπως του ΚΥΡ επί παραδείγματι. Ο Ορνεράκης όμως, είναι ένας σκιτσογράφος που απλώς μπορεί αν του ζητηθεί και να γελοιογραφήσει πάνω σε κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά και άλλα θέματα που απασχολούν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τους πολίτες.

Υπηρετεί μία συγκεκριμένη τέχνη, με την οποία κάνει το αναγνωστικό κοινό της εφημερίδας, η οποία φιλοξενεί το έργο του, να καταλάβει ένα θέμα μόνο από μία εικόνα, έχει δεν έχει σχόλιο που να την επεξηγεί. Άλλωστε, και ως προς την προσωπική μου άποψη, οι αναγνώστες πάντα προσέχουν τον τίτλο ενός άρθρου και αμέσως μετά το σκίτσο που ακολουθεί. Κατ' αυτόν τον τρόπο, το θέμα γίνεται περισσότερο και γρηγορότερα κατανοητό και δεν κουράζει τον αναγνώστη με περιττές λεπτομέρειες ενός δημοσιογραφικού κειμένου.

Ο Σπύρος Ορνεράκης, όπως και άλλοι μεγάλοι σκιτσογράφοι μας, έχουν το "χάρισμα", μέσα από μία γελοιογραφία με δυο- τρεις λέξεις να περάσουν το μήνυμά τους. Λόγω αυτής της συμπύκνωσης της επικαιρότητας σε τόσες λίγες λέξεις, η δουλειά του σκιτσογράφου είναι δυσκολότερη ακόμη και από του δημοσιογράφου. Βλέποντας όλοι εμείς τα σκίτσα δεν μπορούμε να φανταστούμε πως ο Ορνεράκης είναι γνώστης όλης της επικαιρότητας, είτε αυτή αφορά την πολιτική ή ακόμη και τα αθλητικά. Πρέπει να τα γνωρίζει όλα, έτσι ώστε να μπορεί να συνδυάζει τα βασικά θέματα μέσα σε ένα μόνο σχέδιο.

Παρά την είσοδο της τεχνολογίας και των υπολογιστικών συστημάτων στα μέσα, ο Ορνεράκης, όπως και οι υπόλοιποι, διατηρεί την τεχνική του σκίτσου με μολύβι και καταφέρνει μέσα από τα σχέδιά του να "συγκινήσει" την κοινή γνώμη και να χαρίσει γέλιο στους αναγνώστες, όσο δυσάρεστη και αν είναι η είδηση που περιγράφεται στο σκίτσο.

Δευτέρα 11 Μαΐου 2009

Τα επαγγελματικά μου το 2029!!!

Μετά από 20 χρόνια…πώς είναι η επαγγελματική μου ζωή;

6 Μαΐου 2029.
Αγαπητό ημερολόγιο, πάει και η σημερινή ημέρα. Κούραση, κούραση και πάλι κούραση. Πάλι καλά που τα λεφτά είναι πολλά, διαφορετικά θα τα είχα παρατήσει και θα είχα γίνει αγρότισσα σε κάποιο ακριτικό νησί του Αιγαίου. Και όχι τίποτε άλλο, μα πα-θαίνω ναυτία με τη θάλασσα! Αστειεύομαι βέβαια!

Το παραπάνω μοιάζει με την εισαγωγή μιας καταγραφής της καθημε-ρινότητας σε προσωπικό ημερολόγιο. Δεν είναι όμως. Πώς να γράψω ένα άρ-θρο για τα επαγγελματικά μου για δυο δεκαετίες από τώρα, όταν όλοι μας βομβαρδίζουν με ειδήσεις σχετικά με το τέλος της δημοσιογραφίας, την ανά-πτυξη και αποκλειστικότητα των διαδικτυακών ΜΜΕ στο χώρο και τη γενικό-τερη ανεργία; Άραγε σε είκοσι χρόνια θα υπάρχει τηλεόραση να εργαστώ; Να απαντήσω ναι, γιατί αυτό επιθυμώ; Ή θα έρθει κάποιος ειδικός ερευνητής και θα μου πει «κάτσε να υπάρχουν δημοσιογράφοι μέχρι τότε…»; Το πήρα απόφαση! Θα αφήσω τη φαντασία μου και τις γνώσεις μου για τη σημερινή εποχή, να δώσουν την απάντηση.
Είναι λοιπόν, 6 Μαΐου του 2029 και έχω επιστρέψει από το κανάλι που εργάζομαι ως παρουσιάστρια κεντρικού δελτίου ειδήσεων. Από το φθινόπωρο του 2010, όταν πήρα το πτυχίο μου από το τμήμα Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου και ενώ προσπαθούσα να ξεκινήσω το μεταπτυχια-κό μου στην Αθήνα, αποφάσισα να ψάξω για δουλειά, καθώς τα έξοδα έτρε-χαν και οι καιροί ήταν δύσκολοι( συνέπειες της νέας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, το χαρακτήριζαν οι ειδικοί). Έτσι, άρχισα το «κυνήγι», πρώτα σε με-γάλες και γνωστές εφημερίδες. Φυσικά κανείς δεν ήθελε να πάρει στη δούλε-ψή του μια 22χρονη, δίχως εμπειρία και δίχως να έχει ολοκληρώσει το μετα-πτυχιακό της. Πήγα και σε μικρές εφημερίδες, σε free press περιοδικά, αλλά τίποτε! Ωστόσο, συνήθιζα κατά καιρούς να πηγαίνω ως μέλος του κοινού σε διάφορες εκπομπές κυρίως του Αντέννα. Σκέφτηκα λοιπόν, πως συστήνοντας τον εαυτό μου σε διάφορους εργαζομένους στα στούντιο, κάποιος θα βρισκό-ταν που να χρειαζόταν ένα ακόμη νέο άτομο για…τις αγγαρείες. Δε με ενο-χλούσε αυτό, αρκεί να έμπαινα στο χώρο και να γνώριζα άτομα κύρους. Οι δημόσιες σχέσεις δεν έβλαψαν ποτέ κάποιον.
Από άτομο σε άτομο έγινα γνωστή και καθώς πάντα ήμουν ανοιχτό άτομο που έβρισκα λύση και για τα χειρότερα, μου ζητήθηκε, ενώ μέχρι τώρα έπαιρνα τηλέφωνα, για να βρίσκω κοινό για διάφορες εκπομπές, να δουλέψω στο πλάι του Νίκου Ευαγγελάτου, ο οποίος παρά τον τηλεοπτικό αναβρασμό, είχε παραμείνει σταθερή αξία στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του καναλιού. Τα χρόνια πέρασαν, οι αρμοδιότητες μου αυξανόντουσαν και έφτασε η στιγμή που κάποιος μου ζήτησε να συμμετάσχω στο σχολιασμό κοινωνικών θεμάτων σε τηλεοπτική εκπομπή. Δεν ήταν κάτι που μου ταίριαζε, αλλά η δουλειά δεν είναι ντροπή και η εκπομπή ήταν αρκετά σοβαρή για το περιεχόμενό της.
Από την εποχή της οικονομικής κρίσης του 2008 και ενώ όλα πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο, τα ΜΜΕ τελικά βρήκαν το δρόμο τους και η τη-λεόραση έγινε καλύτερη από ποτέ. Μετά από μια καταιγίδα, έρχεται η λιακά-δα, έτσι δε λένε οι μεγάλοι στα παιδιά; Μετά από καιρό, μου έγινε μια απροσ-δόκητη πρόταση. Δε θα μπορούσα με τίποτε να την αρνηθώ. Εγώ, η Ιωάννα Χριστοδούλου απόφοιτος των ΜΜΕ Παντείου και με μεταπτυχιακό στην Πο-λιτιστική Διαχείριση, κεντρική παρουσιάστρια του δελτίου ειδήσεων του Α-ντέννα.
Είμαι είκοσι χρόνια στο χώρο πλέον και εννοείται πως δεν περιορίστη-κα στην τηλεόραση. Μόλις έγινα γνωστή, τηλεφωνήματα από εφημερίδες α-κολούθησαν και ενώ παλαιότερα τους παρακαλούσα ουσιαστικά να με αφή-σουν να εργαστώ κοντά τους, τώρα μου ζητούσαν επίμονα να γράψω για αυ-τούς. Έχω δικό μου υλικό από όλα τα δημοσιογραφικά είδη: συνεντεύξεις, ρε-πορτάζ, άρθρα, προφίλ πολιτικών προσώπων και όχι μόνο, δύο από τα καλύ-τερα αστυνομικά ρεπορτάζ των τελευταίων ετών, πολλά χρήματα και φήμη.
Δεν ξέρω αν είμαι ευχαριστημένη με τον εαυτό μου και αν πιστεύω πως τα χω κάνει όλα, αλλά είμαι ευτυχισμένη που μπορώ και κουράζομαι δουλεύ-οντας. Μπορεί να παραπονιέμαι για το περίεργο ωράριο που έχουμε εμείς οι δημοσιογράφοι και για τις διακοπές που μπορούν να πάρουν τέλος ξαφνικά, λόγω μιας δολοφονίας στο κέντρο της Αθήνας ή μιας παραίτησης υπουργού, αλλά έχω σταθερό εισόδημα και εξασκώ το επάγγελμα για το οποίο σπούδα-σα.
Οι καιροί δύσκολοι και πολλά από τα παλιά επαγγέλματα είναι κορε-σμένα και μερικά δεν υπάρχουν πια. Το Διαδίκτυο βασιλεύει, αλλά ο κόσμος ακόμη έχει ανάγκη για οπτική επαφή με τον άλλο, να τον βλέπει στην τηλεό-ραση, να ταξιδεύει διαβάζοντας ακόμη και ρεπορτάζ και να παίρνει μέρος στο θέμα. Εφημερίδες και περιοδικά κατήργησαν την έντυπη μορφή τους και περιορίστηκαν στη διαδικτυακή, ενώ πολλοί τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί έκλεισαν. Νέοι όμως γεννήθηκαν. Η δημοσιογραφία ακόμη υπάρχει, απλώς όπως όλα, έχει αλλάξει λίγο το πρόσωπό της, για να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.